Podatek bankowy nie jest niepoważny

Minister Rostowski wściekł się dziś na byłego wiceministra Szałamachę i na jego obserwację, że rząd wprowadza podatek od kopalin, a nie chce wprowadzić podatku bankowego. Na skutek wścieknięcia się postanowił nie odpowiadać byłemu wiceministrowi na pytanie. Moim zdaniem mógłby jednak odpowiedzieć.

Paweł Szałamacha mówiąc o podatku od kopalin i podatku bankowym powiedział:  

"To pokazuje na pewien model gospodarczy. Z jednej strony bardzo wysokie, najwyższe na świecie obciążenia dla gospodarki realnej, dla przemysłu, a z drugiej strony uprzywilejowane, lekkie traktowanie sektora finansowego”

Minister Rostowski uznał, że to jest niepoważne. A to nie niestety nie jest niepoważne. To jest przejaw trendu ogarniającego coraz więcej państw na świecie. Trendu traktującego sektor bankowy jako teren nieograniczonych możliwości łupu. Wynika to z prostego wyliczenia, że skoro banki obracają jakimiś kosmicznymi sumami pieniędzy, to opodatkowanie tego obrotu choćby skalą w promilach a nie w procentach przyniesie ogromne zyski do budżetu. A jeśli się tego nie robi, to wskazuje to na uprzywilejowanie sektora finansowego. 

Zwolennicy tego kuszącego rozwiązania nie pamiętają jednak o drugiej stronie medalu. Banki obracają kosmicznymi pieniędzmi, które jednak w ogromnej większości nie należą do nich. To są pieniądze ich klientów udostępniane bankom na precyzyjnie opisanych zasadach. Specyfika biznesu bankowego i to, co go odróżnia od każdego innego biznesu, to liczba klientów. W żadnej innej branży żaden inny podmiot nie współpracuje z tyloma różnymi klientami co bank. To sprawia, że banki działają jak system krwionośny w organizmie człowieka. A to niestety oznacza, że to najlepsze miejsce, żeby w szybki sposób zarazić i osłabić całą gospodarkę.

0,4% brzmi niewinnie, ale to oznacza, że po uwzględnieniu tego nowego elementu w precyzyjnych, a momentami wręcz finezyjnych systemach bankowych pokazujących komu ile bank może pożyczyć i na jakich warunkach, niektórzy dostaną mniej, a niektórzy wcale. Czyli może zmniejszyć się suma pieniędzy finansujących różne potrzeby w firmach. Co gorsze ten pieruński system bankowy działa na zasadzie dźwigni, czyli efekt końcowy w postaci mniejszych kredytów do gospodarki może być niestety większy niż 0,4% na wejściu.

Generalnie wzrost gospodarczy w każdym państwie zależy od tego ile pieniądze jest w gospodarce i jak szybko ten pieniądz krąży. Dodatkowe opodatkowanie banków oznacza po pierwsze mniej pieniędzy w gospodarce (bo kiedy rząd zabierze bankom miliard, to ma do wydania miliard, a ten sam miliard w bankach to podstawa do udzielenia pięciu miliardów kredytów), a przejściowo także zwolnienie tempa obrotu, bo cały system bankowy będzie musiał przystosować się do nowej sytuacji, więc tymczasowo zapewne będzie ostrożniej zarządzał pieniędzmi. W efekcie jestem prawie, że pewien, że po wprowadzeniu podatku bankowego, nastapiłby spadek wpływów z CIT i VAT  i spadek ten byłby większy niż korzyść z podatku bankowego. W ujęciu netto państwo by na tym straciło.

Do tego dochodzi kwestia wiarygodności międzynarodowej i wpływu takiego podatku na napływ kapitału do naszego kraju. Ten napływ jest konieczny do finansowania ciągłego deficytu na rachunku obrotów bieżących wynikającego z tego, że ciągle mamy większy import niż eksport. To cecha każdej gospodarki rozwijającej się i każda gospodarka na takim etapie rozwoju jak Polska jest w stanie to tolerować, bo jednocześnie płynie do niej kapitał z zagranicy, który ten deficyt znacząco zmniejsza. Ewentualne zakłócenie tej tendencji też miałoby skutki na tyle złe, że korzyści z podatku bankowego szybko stałyby się niezauważalne. Co zresztą ostatnio pięknie udowodnił przykład węgierski.

Podsumowując, pytanie pana Szałamachy wcale nie było niepoważne. Możliwe, że są w tej kwestii jeszcze inne argumenty, które mogłyby na przykład także mnie przekonać do zmiany zdania. Jestem też przekonany, że Rostowski i Szałamacha spokojnie byliby w stanie porozmawiać ze sobą w sposób merytoryczny o plusach i minusach podatku bankowego. Tymczasem oglądający przekazy z parlamentu mogą dziś mieć wrażenie, że mamy niepoważną opozycję i ministra furiata. Szkoda, bo to są bardzo poważne sprawy.